زگیل مقعد چیست؟
زگیل مقعدی یک بیماری ویروسی است که اطراف و داخل مقعد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به دلیل مسری بودن ممکن است پوست ناحیه‌ی تناسلی را نیز آلوده کند. در اولین مراحل بروز ممکن است به صورت برجستگی‌های کوچک در حد سر سوزن ظاهر شود و کم‌کم علاوه بر رشد و بزرگ‌شدن کل مقعد را پوشش دهد که در آن مرحله همانند گوشت اضافه‌ی قهوهای رنگ با شکل مشابه گل کلم دیده خواهد شد. رنگ آن از قرمز گوشتی، زرد، صورتی، یا قهوهای روشن متغیر است. در واقع زگیل توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود که از فردی به فرد دیگر از طریق تماس مستقیم منتقل خواهد شد.
این ویروس انواع زیادی دارد که برخی از آنها سرطان‌زا نیز هستند. زگیل تناسلی و مقعدی شایع‌ترین بیماری‌های مقاربتی و منتقل شونده از راه جنسی است. قرار گرفتن در معرض تماس با ناحیه مقعدی یا تناسلی آلوده (تماس با دست یا ترشحات پوست به پوست از یک شریک جنسی) می‌تواند به عفونت HPV منجر شود. قرار گرفتن در معرض این ویروس می‌تواند مربوط به سال‌ها قبل و از طریق شرکای جنسی قبلی باشد ولی با بروز زائده های زگیل ممکن است فرد به تازگی متوجه آن شود.
زگیل مقعدی در مردان، معمولاً در پوست بیرونی آلت تناسلی و در زگیل مقعدی در زنان ناحیه‌ی فرج که خارج از واژن است را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین این عارضه در پوست اطراف مقعد مردان و زنان هم نیز رویت می‌شود. گاهی اوقات زگیل مقعدی زنان در داخل واژن و در گردن رحم، کیسه‌ی بیضه یا در داخل مقعد به وجود آمده و گاهی اوقات در داخل مجرای ادرار رخ می‌دهد اما به ندرت ممکن است در دهان یا بینی ایجاد شود.
علائم زگیل مقعدی
زگیل مقعدی معمولاً، درد و ناراحتی خاصی برای فرد مبتلا ایجاد نمی‌کند و به همین دلیل بسیاری از بیماران از مشکل خود ناآگاه هستند. برخی از بیماران علائمی مانند خارش، خونریزی، ترشحات لزج یا احساس یک توده در ناحیه مقعد را تجربه می‌کنند. بسته به محل ایجاد ضایعات علایم متفاوتی در فرد ظاهر می‌شود. گاهی اوقات باعث سوزش و درد به خصوص در اطراف مقعد یا خونریزی و درد در هنگام مقاربت می‌شود. زگیل‌های داخل مقعدی، می‌توانند باعث خونریزی هنگام اجابت مزاج شوند.
زگیل داخل مجرای ادرار، بر جریان ادرار اثر گذاشته و ممکن است منجر به خونی شدن ادرار شود. در روابط جنسی دهانی، گلو و دهان دست و یا حتی پا را نیز درگیرکرده و سبب بروز زگیل پا شود. زگیل مقعد تصویر ناخوشایندی دارد که برخی بیماران مبتلا را دچار اضطراب و خجالت و ترس از تداخل با فعالیت جنسی می‌کند. پس ممکن است پس از تشخیص این بیماری در خود ناراحت شوید. باید در نظر داشته باشید که نزدیکی مقعدی می‌تواند این بیماری را گسترش دهد.
علت
بروز زگیل مقعد به طورکلی ناشی از وجود ویروس اچ پی وی در بدن به وجود می اید اما برخی عوامل دیگر که بیمار سبب ابتلا به آن می شود عبارت اند از:
- برقراری رابطه جنسی با افراد متعدد بخصوص رابطه مقعدی (داشتن چندین شریک جنسی)
- سابقه تجاوز
- کودکانی که مادران آنها دچار این ویروس هستند
- افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف
- لمس زگیل یا زائده های افراد بیمار
- در برخیب موارد نیز افرادی که دارای سابقه پیود عضو هستند
پیشگیری از زگیل مقعد
برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری می‌توان با رعایت چند نکته به در امان ماندن خود کمک کرد از جمله:
• توصیه می‌شود که پسران و دختران در 11 الی 12 تا 26 سالگی قبل از مواجهه با ویروس HPV نسبت به آن ایمن و واکسینه شوند. با این حال، نقش واکسن برای جلوگیری از زگیل مقعد و سرطان مقعد ناشناخته است.
• فرد می‌تواند با خودداری از تماس جنسی پر خطر، استفاده از کاندوم یا محدود کردن تعداد شرکای جنسی خطر ابتلا به بیماری HPV را کاهش دهد. با این حال، کاندوم نمی‌تواند به طور کامل فرد را در برابر آن محافظت کند و احتمال ابتلا به این بیماری حتی از رابطه با یک شریک جنسی نیز وجود دارد. (زیرا این ویروس پوست به پوست منتقل می‌شود و ویروس فقط در محل پوشیده شده با کاندوم زندگی نمی‌کند.)
• برای احتیاط، شرکای جنسی می‌توانند از نظر زگیل و دیگر بیماری‌های مقاربتی (STD) بررسی شوند، حتی اگر هیچ نشانه‌ی ظاهری ندارند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
از آنجایی که سیستم ایمنی بدن هر فرد با دیگر افراد متفاوت است، ممکن است ویروس اچ پی وی مدتها در بدن افراد باقی مانده و در یک زمان دیگر علائم خود را نشان دهد. این علائم در ابتدا م یتوانند به صورت سوزش، خارش یا تورم بوده و د راثر گذر زمان و بی توجهی فرد به زگیل مقعد حاد تبدیل شود.
فرد مبتلا می بایست در صورت مشاهده اولین علائم زگیل مقعد خود را به متخصص رسانده و نسبت به درمان عارضه اقدام نماید. بی توجهی به درمان زگیل مقعد می تواند خطر ابتلا به سرطان را به وجود آورده و نواحی دیگر بدن را دچار زائده کند.
نحوه تشخیص زگیل مقعد
پزشک ممکن است قبل از بررسی خود بیماری وجود یا عدم وجود عوامل خطر فرد را مانند سابقه‌ی مقاربت مقعدی، ابتلا به HIV، رابطه جنسی و تماس نزدیک با فرد آلوده، آغاز رابطه جنسی از سنین پایین، سیستم ایمنی ضعیف (مصرف کننده داروی تضعیف کننده سیستم ایمنی در بیماران پیوند کلیه، بیماری التهابی روده، آرتریت روماتوئید) مورد آنالیز قرار دهد.
دکتر زگیل تناسلی در معاینه فیزیکی باید در درجه اول بر بررسی آنورکتال و ارزیابی میاندوراه (ناحیه لگن خاصره) که شامل آلت تناسلی مردانه یا ناحیه واژن است تمرکز کند. زگیل مقعدی با معاینه چشمی تشخیص داده می‌شود. اما برخی از پزشکان در طی معاینه از اسید استیک (سرکه) برای آغشته کردن ضایعات و تغییر رنگ آن به سفید در جهت قابل رویت شدن تمام قسمت‌های آن کمک می‌گیرند. معاینه رکتوم و داخل مقعدی با کمک آنوسکوپ برای مشاهده‌ی زگیل بیشتر لازم است. بررسی با اسپکولوم و پاپ‌اسمیر نیز ممکن است برای کمک به آزمایش واژن در زنان نیز نیاز شود. گاهی اوقات برای اطمینان در تشخیص نیاز به گرفتن یک نمونه از بافت زگیل (بیوپسی) و مشاهده‌ی آن زیر میکروسکوپ است.
درمان زگیل مقعدی
انتخاب نوع درمان زگیل مقعدی تا حدی بستگی به تعداد و محل زگیل، ترجیح بیمار و مهارت پزشک دارد. هر درمانی جوانب مثبت و منفی خود را دارد که تجربه نشان داده کدام درمان برای کدام ناحیه مفید یا بی‌فایده است مانند:
• پراکندگی فراوان زگیل معمولاً به سرمادرمانی پاسخ مثبتی نمی‌دهد؛
• برخی درمان‌های شیمیایی نباید در موارد داخلی مانند گردن رحم(دهانه رحم) ، مهبل (واژن) و درون مقعدی استفاده شوند؛
• برخی درمان‌های شیمیایی نباید در زنان بارداراستفاده شود؛
• با وجود مؤفقیت‌آمیز بودن درمان‌های جراحی (برش، سوزاندن) همیشه مناسب نیستند و احتمال عود وجود دارد.
ادامه مطلب در ایران کلینیک
